Türkiye’deki eğitim sisteminde sağlık alanında ilgi duyan öğrenciler için liseden üniversiteye kadar olan serüven aşağıdaki şekildedir:
- Lise Dönemi: Sağlık alanında kariyer yapmak isteyen öğrenciler, lise eğitimleri sırasında fen bilimleri ağırlıklı derslere odaklanır. Biyoloji, kimya ve fizik gibi dersler sağlık alanına temel bir hazırlık sağlar. Ayrıca, sosyal bilimler dersleri de iletişim ve insan ilişkileri konusunda önemli beceriler kazandırır.
- Yükseköğretim Sınavları (YKS): Lisans eğitimi için üniversite sınavları olan YKS’ye giren öğrenciler, sağlıkla ilgili bölümleri tercih etmek için puanlarını kullanır. YKS’de sayısal veya tyt puan türlerinde sağlık alanında tercih edilebilecek bölümler yer alır.
- Üniversite Dönemi: Sağlık alanında lisans eğitimi veya önlisans almak isteyen öğrenciler, tercih ettikleri bölüme göre eğitim alır. Bu süreçte tıp fakülteleri, diş hekimliği, eczacılık, hemşirelik, beslenme ve diyetetik, fizyoterapi, antestezi, laborant, att, paramedik gibi sağlıkla ilgili çeşitli bölümlerde eğitim alabilirler.
- Staj ve Uygulama: Üniversite eğitimi sürecinde öğrenciler, sağlık alanında staj ve uygulama yaparlar. Stajlar, öğrencilere mesleki deneyim kazandırır ve sağlık hizmetleri konusunda gerçek hayat tecrübesi yaşamalarını sağlar(bu seçenek her üniversitede bulunmayabilir).
- Uzmanlık ve İhtisas: Lisans eğitimini tamamlayan öğrenciler, istedikleri alanlarda uzmanlaşmak için lisansüstü programlara başvurabilirler. Tıp fakülteleri mezunları uzmanlık eğitimi almak üzere ihtisas yaparlar.
- Sağlık Hizmetlerinde Çalışma: Lisans ve lisansüstü eğitimlerini tamamlayan sağlık profesyonelleri, hastaneler, sağlık merkezleri, klinikler, eczaneler ve diğer sağlık kurumlarında çalışabilirler. Ayrıca, kamu sektöründe veya özel sektörde sağlık hizmetleri sunan kuruluşlarda da istihdam olanağı bulunur.
- Araştırma ve Geliştirme: Sağlık alanında ileri düzeyde eğitim alan uzmanlar, araştırma ve geliştirme çalışmaları yapabilirler. Yeni tedavi yöntemleri ve ilaçlar geliştirme gibi alanlarda çalışma imkanları vardır.
2 YILLIK ÖN LİSANS SAĞLIK BÖLÜMLERİ :
| Program Adı | Açıklama |
|---|---|
| Ağız ve Diş Sağlığı | Diş sağlığı alanında hizmet veren teknikerler yetiştirir. |
| Anestezi | Ameliyat sırasında anestezi uygulaması ve hastanın takibi. |
| İlk ve Acil Yardım | Acil durumlarda ilk müdahale ve yardım tekniklerini öğretir. |
| Acil Durum ve Afet Yönetimi | Afet durumlarında koordinasyon ve yönetim becerileri kazandırır. |
| Ameliyathane Hizmetleri | Ameliyat öncesi ve sonrasında ameliyathane hizmetlerini sağlar. |
| Biyomedikal Cihaz Teknolojisi | Tıbbi cihazların bakımı ve onarımı konusunda eğitim verir. |
| Çevre Sağlığı | Çevre sağlığının korunması ve halk sağlığı hizmetlerini öğretir. |
| Çocuk Gelişimi | Çocukların gelişimini izler ve destekleyici hizmetler sunar. |
| Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri | Koruyucu aile hizmetleri ve çocuk bakımı konusunda eğitim verir. |
| Diyaliz | Böbrek yetmezliği olan hastalara diyaliz uygulaması yapar. |
| Diş Protez Teknolojisi | Protez diş yapımı ve uygulamasını öğretir. |
| Dezenfeksiyon, Sterilizasyon ve Antisepsi | Hastane enfeksiyonlarına karşı sterilizasyon tekniklerini öğretir. |
| Evde Hasta Bakımı | Evde hasta bakımı ve evde sağlık hizmetleri konusunda eğitim verir. |
| Engelli Bakımı ve Rehabilitasyon | Engelli bireylerin rehabilitasyon süreçlerini yönetir. |
| Eczane Hizmetleri | Eczane işleyişi ve ilaç dağıtımı konusunda eğitim verir. |
| Fizyoterapi | Fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerini sağlar. |
| İş ve Uğraşı Terapisi | Engelli bireylerin meslek ve uğraşı terapilerini planlar ve uygular. |
| Laborant ve Veteriner Sağlık | Laboratuvar testlerini yapar ve veteriner hekime destek sağlar. |
| Nükleer Tıp Teknikleri | Nükleer tıbbi görüntüleme yöntemlerini uygular. |
| Optisyenlik | Gözlük ve lens ölçümlerini yapar, göz sağlığı hizmetleri sunar. |
| Odyometri | İşitme testleri yapar ve işitme sağlığı hizmetleri sunar. |
| Ortopedik Protez ve Ortez | Protez ve ortez tasarımı ve uygulamasını öğretir. |
| Otopsi Yardımcılığı | Otopsi işlemlerine yardım eder ve otopsi süreçlerini öğretir. |
| Perfüzyon Teknikleri | Kalp ameliyatlarında kan dolaşımını sağlar. |
| Podoloji | Ayak sağlığı ve tedavisi konusunda uzmanlaşır. |
| Radyoterapi | Kanser tedavisinde radyasyon uygulaması yapar. |
| Sağlık Kurumları İşletmeciliği | Sağlık kurumlarının yönetimi ve işletmesini öğretir. |
| Tıbbi Laboratuvar Teknikleri | Laboratuvar testlerini yapar ve sonuçları raporlar. |
| Tıbbi Görüntüleme Teknikleri | Tıbbi görüntüleme cihazlarını kullanır ve sonuçları değerlendirir. |
| Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik | Sağlık kurumlarında dokümantasyon ve sekreterlik işlemlerini yürütür. |
| Yaşlı Bakımı | Yaşlı bakımı ve yaşlıların ihtiyaçlarına yönelik hizmetler sunar. |
Bu ön lisans sağlık programları, öğrencilere sağlık sektöründe farklı uzmanlık alanlarında eğitim ve kariyer fırsatları sunar. Her bir program, sağlık hizmetlerinin farklı alanlarında ihtiyaç duyulan nitelikli personelin yetiştirilmesine katkı sağlar. Öğrenciler, ilgi alanları ve kariyer hedefleri doğrultusunda kendilerine uygun olan sağlık programını seçerek sağlık sektöründe başarılı bir kariyere adım atabilirler.
4 YILLIK LİSANS SAĞLIK BÖLÜMLERİ :
| Bölüm | Açıklama |
|---|---|
| Acil Yardım ve Afet Yönetimi | Acil durum ve afet yönetimi alanında uzmanlaşma fırsatı sunar. |
| Antropoloji | İnsan davranışlarını ve kültürel yapıları inceleyen bir sosyal bilim dalıdır. |
| Beslenme ve Diyetetik | Sağlıklı beslenme ve diyet planlaması konusunda uzmanlaşma imkanı sunar. |
| Biyokimya | Biyolojik sistemlerdeki kimyasal süreçleri inceleyen bir bilim dalıdır. |
| Biyomedikal Mühendisliği | Tıbbi cihazların tasarımı, geliştirilmesi ve bakımı konusunda eğitim verir. |
| Diş Hekimliği | Diş sağlığı alanında uzmanlaşma ve diş tedavisi yapma fırsatı sunar. |
| Ebelik | Gebelik, doğum ve lohusalık dönemi sağlık hizmetlerini sunma fırsatı verir. |
| Eczacılık | İlaç ve eczacılık alanında uzmanlaşma fırsatı sunar. |
| Ergoterapi | Sağlık sorunları olan bireylerin günlük yaşam becerilerini geliştirmeyi hedefler. |
| Fizyoterapi | Fizik tedavi ve rehabilitasyon alanında eğitim verir. |
| Hemşirelik | Hemşirelik mesleğine yönelik temel eğitimi sağlar. |
| Odyoloji | İşitme ve denge bozukluklarını değerlendirme ve tedavi etme konusunda eğitim verir. |
| Sağlık Yönetimi | Sağlık kurumlarının yönetimi ve işletmesini öğretir. |
| Tıp Fakültesi | Hekimlik mesleğine yönelik temel eğitimi verir. |
| Veteriner Fakültesi | Hayvan sağlığı, hastalıkları ve tedavileri konusunda eğitim verir. |
SAĞLIK İSTİHDAM OLANAKLARI VE ALANLARI NELERDİR ?
Üniversite sonrası sağlık alanında birçok istihdam fırsatı ve kariyer seçeneği bulunmaktadır. Sağlık sektörü sürekli olarak büyüyen ve gelişen bir sektör olduğu için nitelikli sağlık profesyonellerine olan ihtiyaç da artmaktadır. Aşağıda sağlık alanında üniversite mezunları için istihdam olanakları ve kariyer alanlarından bazıları sıralanmıştır:
- Hastaneler ve Sağlık Kurumları: Doktorlar, hemşireler, diş hekimleri, fizyoterapistler, diyetisyenler ve diğer sağlık uzmanları, hastaneler ve sağlık kurumlarında çalışma fırsatı bulabilirler. Bu kurumlarda sağlık hizmetlerinin çeşitli alanlarında görev alabilirler.
- Sağlık Merkezleri ve Poliklinikler: Özel sağlık merkezleri ve poliklinikler, tıp doktorları, diş hekimleri, fizyoterapistler, psikologlar ve diğer sağlık uzmanları için istihdam olanağı sağlar.
- Diş Klinikleri ve Ağız Diş Sağlığı Merkezleri: Diş hekimleri, diş protez teknisyenleri ve diğer diş sağlığı uzmanları bu tür özel kliniklerde çalışabilirler.
- Eczaneler: Eczacılar, ilaçların satışı ve danışmanlığı gibi görevleri üstlenerek eczanelerde çalışabilirler.
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri: Fizyoterapistler, ortopedik protez ve ortez teknisyenleri bu tür merkezlerde çalışma imkanı bulabilirler.
- Sağlık Bakanlığı ve Kamu Sağlık Kurumları: Sağlık bakanlığına bağlı hastaneler, sağlık ocakları ve diğer sağlık kurumları, çeşitli sağlık profesyonelleri için kamu sektöründe istihdam olanağı sunar.
- Özel Sağlık Sigortası Şirketleri: Sağlık uzmanları, sağlık sigortası şirketlerinde poliçe değerlendirme ve hastane ağı yönetimi gibi görevlerde çalışabilirler.
- Sağlık Eğitimi ve Danışmanlık: Sağlık alanında eğitim ve danışmanlık hizmetleri veren kurumlarda da çeşitli kariyer fırsatları bulunmaktadır.
- Sağlık Teknolojileri Şirketleri: Biyomedikal mühendisleri ve tıbbi cihaz teknisyenleri, sağlık teknolojileri şirketlerinde çalışabilirler.
- Sağlık Araştırma ve Geliştirme: Sağlık alanında araştırma yapmak ve yeni tedavi yöntemleri geliştirmek isteyen uzmanlar, araştırma merkezlerinde ve ilaç şirketlerinde çalışma fırsatı bulabilirler.
- Sağlık Turizmi: Sağlık turizmi sektörü, tıbbi turizm danışmanları ve sağlık seyahati organizatörleri için istihdam olanağı sunar.
Sağlık alanı, çeşitli kariyer ve istihdam olanaklarına sahip geniş bir sektördür. Her bir sağlık bölümü, kendi uzmanlık alanında farklı fırsatlar sunar ve bu alanlarda çalışan sağlık profesyonelleri, toplumun sağlığına katkıda bulunma ve insanlara yardım etme şansına sahip olurlar.
